![]() |
![]() |
HandleidingVan $1Inhoudsopgave
Deze handleiding geeft aanwijzingen om aan de slag te gaan in Christipedia. Een webbrowser (Internet Explorer, Google Chrome, Mozilla Firefox en dergelijke) en een internetaansluiting is alles wat je nodig hebt. Inhoudsopgave InloggenInloggen doe je door rechtsboven in het scherm op Log in te klikken en vervolgens je gebruikersnaam en wachtwoord in te geven. Het is onmogelijk pagina's te bewerken zonder ingelogd te zijn. Wachtwoord wijzigen
Welkom aan nieuwe schrijversHoe schrijf je een artikel voor Christipedia.nl? Er is een introductiefilmpje (5 minuten) met gesproken instructie voor een eerste kennismaking.
Als je het introductiefilmpje gezien hebt kun je aan de slag. Hier volgen enkele tips. WoordgebruikWees niet bang om grammaticale of spellingfouten te maken. Anderen zullen je schrijfsel vroeg of laat corrigeren. Probeer wel zinnen te schrijven in plaats van een serie losse woordjes zoals op een kladblaadje of in een aantekeningenschrift. Vermijd het persoonlijke voornaamwoord ik. Jij bent misschien de eerste die het artikel schrijft, maar anderen kunnen eraan toevoegen en wie is dan de 'ik'? Christipedia is geen persoonlijk dagboek, maar een internetencyclopedie die in samenwerking met anderen wordt gebouwd. Op je persoonlijke 'mijn pagina' kan er uiteraard wel van 'ik' of 'mijn' sprake zijn. Vermijd relatief-tijdelijke uitdrukkingen als "in de laatste tijd" of "in de laatste jaren" omdat ze tijdgebonden zijn en over enkele jaren misschien niet meer van toepassing zijn. Een zin als na de verkiezingsuitslag in Iran vorig jaar volgden heftige binnenlandse protesten kan beter worden veranderd in na de verkiezingsuitslag in Iran in 2009 volgden heftige binnenlandse protesten. Vermeld bij tijdgebonden gegevens het desbetreffende jaar. Een zin als 35% van de bevolking is christen kan beter worden veranderd in 35% van de bevolking is christen (stand 2013) of Sla tussendoor opDeze aanbeveling geldt in het algemeen als je op Christipedia schrijft, maar vooral als je met een draadloze verbinding werkt. Ga niet lange tijd typen zonder tussendoor op te slaan. Omdat je anders je werk kunt kwijtraken doordat de verbinding met internet of Christipedia wegvalt. Gelukkig slaat Christipedia zelf tussendoor op, zonder dat je op de knop Opslaan klikt. Wanneer de internetverbinding wegvalt en je keert terug op de pagina waarmee je bezig was, dan vraagt het programma of je verder wilt gaan met bewerken ('continue editing') dan wel de wijzigingen wilt afwijzen ('discard'). Niettegenstaande dat is regelmatig opslaan aanbevolen. Nieuwe pagina makenBestaat de pagina die wilt maken misschien al? Dat kun je uitvinden door op trefwoord te zoeken (zie links het veld Zoek) EN te kijken op de plattegrond van de site (menu Extra's > Plattegrond). Een nieuwe pagina maak je aldus:
Indeling van een artikelEen artikel op Christipedia kent de volgende indeling, afhankelijk van de lengte van de tekst en het aantal onderdelen. Van bovenaan tot onderaan: Aanhef: in een of enkele zinnen de kern weergeven, het artikel samenvatten. Een heel kort artikel heeft geen aanhef nodig. Inhoudsopgave: indien het artikel lang is en meerdere kopjes heeft, kun je na de aanhef dit opnemen: Inhoud: {{page.toc}} met daaronder een lijn (knop Horizontale lijn invoegen) Hoofdtekst. Bevat de meeste tekst. In korte artikelen is een onderscheid tussen aanhef en hoofdtekst soms niet zinvol. Meer informatie: onder dit kopje nemen we verwijzingen naar relevante boeken, artikelen, video's enz. op. Bronnen: onder dit kopje vermelden we zonodig gebruikte bronnen van informatie. Voetnoten: onder dit kopje, helemaal onderaan het artikel, komen genummerde voetnoten met toelichting, bronvermelding e.d. De verwijzingen naar de voetnoten staan in de tekst. Bestaande pagina bewerken
Verwijder niet zomaar tekst van een andere schrijver, tenzij zijn woorden onjuist zijn, verplaatst moeten worden of anderszins bewerkt moeten worden. Tekst uit WordTekst uit het veelgebruikte tekstverwerkingsprogramma Microsoft Word is opgemaakt met eigen (verborgen) opmaakcodes. Deze codes kunnen ongewenste effecten geven op een pagina van Christipedia. Daarom moet je tekst uit Word invoegen met de knop Plakken als Word-gegevens
OpmaakLange stukken tekst kun je onder verdelen in paragrafen door kopjes toe te passen. De paragraafkoppen geef je een opmaakstijl met de knop H1 (van 'heading 1'). Kopjes binnen een paragraaf, dus subparagrafen geef je H2, enz. De knoppenbalk heeft hiervoor het onderdeel: Een witregel ontstaat door op de toets ENTER te drukken. Genummerde tekst of tekst met opsommingstekens staat onder elkaar zonder witregel:
Hiervoor gebruik je de knoppen Bevatten de punten veel tekst, dan kun je een witregel aanbrengen middels SHIFT+ENTER gevolgd door een spatie. Voorbeeld:
TestenWil je een pagina hebben waarop je iets wilt uitproberen? Maak een pagina Test aan onder Mijn pagina:
De pagina Test komt te staan (wordt gerangschikt) onder de Mijn pagina. Je kunt dat zien in het menu links. Bedenk dat de pagina Test gevonden kan worden door het lezerspubliek. HyperlinksInterne hyperlinkEen interne hyperlink is een link naar een pagina van Christipedia, een pagina binnen Christipedia; vandaar de term 'interne hyperlink'. Om een interne hyperlink in te voegen zijn er twee methoden. Methode 1 is het makkelijkst en gaat via de knop Link toevoegen/wijzigen op de knoppenbalk: Videoinstructie met stem: Instructie (uitgeschreven):
Methode 2 is het invoeren van een interne hyperlink door een code in te typen, bijvoorbeeld [[artikelen/m/mens|mens]]
Een interne hyperlink die naar een onjuist of niet-bestaand pagina-adres verwijst wordt rood gemarkeerd, bijvoorbeeld Melancton. Externe hyperlinkEen externe hyperlink is een link naar een extern bestand (site, pagina, afbeelding, flimpje, etc), dus naar iets buiten ('extern') Christipedia. Om een externe hyperlink in te voegen zijn er drie methoden. Zorg wel dat je ingelogd bent en dat de pagina ter bewerking geopend is (door de knop Nieuwe Pagina of Bewerk pagina) Methode 1 is het intypen van een internetadres. Dit is makkelijkste manier.
Methode 2 is via de knop Link invoegen/wijzigen op de knoppenbalk:
Methode 3 is het invoeren van een externe hyperlink door een code in te typen:
Hyperlink aanpassenOm een hyperlink aan te passen:
Titel van een artikelWe gaan nader in op het toekennen van een titel. Wat de titels van artikelen betreft hanteren we de volgende regels. De titel geeft het onderwerp van het artikel weer. Artikelen over personen krijgen de titel in de vorm Achternaam, voornaam tussenvoegsel Voorbeeld: Titus (keizer) is de titel van een artikel over de Romeinse keizer Titus. Deze keizer heette voluit Titus Flavius Vespasianus. We volstaan in de titel niettemin met Titus (keizer), omdat deze keizer gewoonlijk alleen Titus wordt genoemd. Tip: Kijk eens op Wikipedia.nl om te zien welke titel eventueel daar wordt gebruikt. Paragraaf en hoofdartikelWanneer een paragraaf te lang wordt, kunnen we aan apart hoofdartikel maken en de paragraaf verkorten tot twee elementen:
De verwijzing naar het hoofdartikel heeft deze vorm, bij voorbeelden:
of als er twee of meer hoofdartikelen zijn:
De verwijzing naar het hoofdartikel bevat een hyperlink naar het hoofdartikel. AfbeeldingenWelke afbeeldingen mogen we gebruiken? We gebruiken afbeeldingen
We gebruiken geen deeplink naar afbeeldingen. Een afbeelding met een deeplink is een afbeelding die elders staat, maar steeds vanuit Christipedia wordt aangeroepen. Deze aanroep gaat gepaard met de overdracht van gegevens, wat een belasting voor de computer van de externe site is waarop de afbeelding staat. Voorkom dat een afbeelding onnodig zwaar is. Een zware afbeelding neemt opslagruimte in beslag en die is beperkt. Let bij de plaatsing van een afbeelding op de richting die de foto bevat. Voorbeeld: de afbeelding van Darius I (zie http://christipedia.wik.is/Artikelen/D/Darius_I ) plaatsen we links, zodat Darius naar de tekst uitkijkt, in plaats van rechts, waardoor Darius van het artikel zou afkijken. InvoegenEen afbeelding kan niet worden gekopieerd en vervolgens direct in de pagina worden geplakt; de methode van kopieren en plakken werkt hier dus niet. Een afbeelding kan als volgt worden ingevoegd:
Afbeelding verplaatsenOm een afbeelding te verplaatsen binnen een pagina, kun je de afbeelding slepen naar een andere plek. Let daarbij op de positie van de invoegcursor (het verticale streepje dat met uw muisaanwijzer in de tekst meeloopt). Witruimte om afbeeldingOm te voorkomen dat de tekst te dicht tegen de afbeelding aan komt, kun je verschillende dingen doen. Methode 1:
Methode 2:
Methode 3: Plaats de afbeelding in een tabel met voldoende witruimte binnen een cel. Zie paragraaf Tabel. Filmpje (Youtube)Op Christipedia plaatsen we geen filmbestanden. Wel maken we gebruik van filmpjes die we aanroepen of waarnaar we verwijzen. Via een hyperlink kun je verwijzen naar een filmpje. We kunnen een filmpje ook op een pagina plaatsen. Welk internetadres kun je het beste gebruiken om naar het filmpje te verwijzen? Het adres dat we aanbevelen heeft deze form: http://www.youtube.com/v/filmcode?rel=0
De toevoeging ?rel=0 ('rel' komt van 'related', dat is gerelateerde video) achter de filmcode maakt dat er na afloop geen relevante video's worden getoond. Hiermee voorkomen we dat naar ongewenste video's wordt verwezen. Bijvoorbeeld, op Youtube zie je een videoclip over Psalm 1. Het internetadres is: http://www.youtube.com/watch?v=g0DVrTk80Ps . Het unieke nummer (filmcode) van de video is: g0DVrTk80Ps . We kunnen deze videoclip op twee manieren aanroepen:
Invoegen van een filmpje op een pagina doen we aldus
De component Media is ingevoegd, voorzien van de gegevens die u hebt ingevuld: {{Media{source: "http://www.youtube.com/v/g0DVrTk80Ps?rel=0", width: "600", height: "480"} }}
De breedte van het kader (het gegeven width) heeft de waarde 600: dit is de breedte in pixels (beeldpunten); de hoogte (height) is 480 pixels. Dit zijn aanbevolen waarden. Een andere combinatie is ook mogelijk: 800 breed bij 600 hoog. De componentcode media bevat 6 accolades, drie "{" en drie "}". Tussen de drie velden (source, width, height) staat een scheidende komma. Versies vergelijken, terugzettenOm twee versies van een artikel te vergelijken en eventueel de oudste versie terug te zetten, ga je als volgt te werk:
Jouw persoonlijke gegevensOnder 'persoonlijke gegevens' wordt hier verstaan: e-mailadres, wachtwoord, tijdszone vanwaar je werkt en de informatie op je persoonlijke pagina. Als je je wachtwoord niet meer weet, kun je op het inlogscherm je gebruikersnaam invullen en vervolgens op de link Wachtwoord vergeten klikken. Je krijgt dan een wachtwoord toegezonden per e-mail. Om het wachtwoord waarmee je inlogt, of je e-mailadres of de tijdszone te wijzigen:
Je persoonlijke pagina is de pagina die bezoekers zien als ze op Christipedia je naam tegenkomen en hierop klikken, bijvoorbeeld rechtsboven een pagina die jij hebt bewerkt. Je persoonlijke pagina kun je aanpassen via het menu-item Mijn pagina. Hierop kun je iets van jezelf vertellen. Jouw bijdragen aan Christipedia vind je in het menu Extra's, Gebruikers, klik achter je naam op de link Bijdragen. Overleg met jou kan plaatsvinden op de Talk page (overlegpagina) behorend bij je persoonlijke Mijn pagina: ga naar Mijn pagina, klik in het menu op Extra's, Talk Page. Overleg met jou kan ook plaatsvinden op de Talk page van een artikel of middels reacties onderaan een artikel. BronnenBronnen voor ChristipediaVan meerdere zijden is toestemming verleend om artikelen over te nemen die als eerste tekst kan dienen en waarop Christipedia-auteurs kunnen voortbouwen. Jan Pieter van de Giessen heeft in januari 2009 toestemming gegeven om artikelen over te nemen van zijn website http://www.bijbelaantekeningen.nl/. De toestemming geldt alleen artikelen van zijn hand, dus niet artikelen die hij zelf van anderen heeft overgenomen. Neem je een artikel over, vermeld dan onderaan: "Het eerste tekst van dit artikel is met toestemming van Jan Pieter van de Giessen overgenomen van internetadres." GotQuestions.org heeft in januari 2009 toestemming gegeven om artikelen over te nemen mits de bron www.GotQuestions.org/Nederlands wordt vermeld. Neem je een artikel over, vermeld dan onderaan: "De eerste tekst van dit artikel is met toestemming overgenomen van www.GotQuestions.org/Nederlands " CiterenHet is toegestaan uit boeken of artikelen te citeren, bij voorkeur met vermelding van de bron. Een citaat telt maximaal zo'n 155 woorden, hoewel dit geen wettelijk maximum is, zie verder artikel citaatrecht op Wikipedia. Een citaat wordt tussen aanhalingstekens vermeld of op typografisch wijze (bijv. door cursivering) onderscheiden van de omliggende tekst. Je kunt de bron van het citaat vermelden in een voetnoot. Het is aan te bevelen aanhalingen uit de Schrift te voorzien van een aanduiding van de gebruikte vertaling. Bij voorbeeld 'HSV' voor Herziene Statenvertaling: Heb 11:7 Door het geloof heeft Noach, toen hij een aanwijzing van God ontvangen had van de dingen die nog niet te zien waren, uit ontzag [voor God] de ark gebouwd, tot redding van zijn gezin. Daardoor heeft hij de wereld veroordeeld en is hij een erfgenaam geworden van de rechtvaardigheid die overeenkomstig het geloof is. of Heb 11:7 (HSV) Door het geloof heeft Noach, toen hij een aanwijzing van God ontvangen had van de dingen die nog niet te zien waren, uit ontzag [voor God] de ark gebouwd, tot redding van zijn gezin. Daardoor heeft hij de wereld veroordeeld en is hij een erfgenaam geworden van de rechtvaardigheid die overeenkomstig het geloof is. BronvermeldingWanneer je gebruik maakt van tekst die ontleend is aan publiek domein bronnen, vermeld dan de herkomst van de tekst, bijv. Dit artikel bevat tekst van het publiek domein Dictionary of Greek and Roman Geography (William Smith, 1856). Of: Voor dit artikel is gebruik gemaakt van (vertaalde) tekst uit het publiek domein Easton's Bible Dictionary (oorspr. 1897). Bij omstreden zaken of informatie is het aan te bevelen de bron van de informatie te vermelden, zoals auteur + artikel/boek + jaartal + eventueel URL (internetadres). VoetnotenVoetnoten zijn opmerkingen, verwijzingen onderaan de pagina. In de hoofdtekst verwijs je naar een voetnoot. De verwijzing breng je in door middel van een bepaalde code. Bijvoorbeeld een verwijzing naar voetnoot 3 breng je in door de volgende code te typen: {{template.verwijzing(3)}}
Het resultaat is een iets in de tekst verhoogde verwijzing naar een voetnoot:[3] De voetnoten staan onderaan de pagina (zoals de term 'voet' al aanduidt), onder het kopje Voetnoten. Een voetnoot bevat een nummer met een hyperlink terug naar de tekst + de voetnoottekst. Voorbeeld van voetnoot nummer 3: {{template.voetnoot(3)}} Grieks-Nederlands Lexicon. Het resultaat is: Klik je op de voetnootverwijzing [3] dan ga je door naar de voetnoot. Klik je in de voetnootregel op de link 3. ↑ dan keer je terug naar de voetnootverwijzing in de hoofdtekst. LabelEen label is een zoekterm: een enkel woord ("opname") of een stel woorden ("opname van de gemeente"). Onderaan een artikel kunnen een of meer labels worden toegevoegd. Noodzakelijk is dit niet. Door labels toe te kennen is het mogelijk om alle artikelen te vinden die hetzelfde label hebben. Verplaatsen van een paginaDe pagina's van Christipedia zijn geordend in een boomstructuur. Stel, je artikel is per abuis terecht gekomen op een verkeerde plaats in de boomstructuur. Zo verplaats je het artikel:
Verwijderen van een paginaZo verwijder je een artikel:
De verwijderde pagina belandt in de prullenbak van Christipedia. De beheerder kan de pagina zonodig terughalen en herstellen. Dus als je per abuis een pagina hebt verwijderd, is er geen man (lees: pagina) over boord. Uitbreidingen (extensies)Extensies zijn componenten waarmee je delen van deze website of andere sites kunt invoegen. Bijvoorbeeld: Google Maps. SamenwerkenBinnen Christipedia kan communicatie plaatsvinden:
Overleg via reactiesOverleg met jou kan plaatsvinden middels reacties onderaan een artikel. Je kunt je eigen reactie wijzigen of aanpassen. Een lezer van het artikel kan de reacties niet zien, tenzij hij is ingelogd. Iemand met beheerrechten kan een of meer reacties verwijderen, bijvoorbeeld omdat ze achterhaald zijn. Reacties hebben een tijdelijk karakter en zullen t.z.t. verwijderd worden. Overleg op de Talk-pageOver elk artikel kan ook overleg worden gevoerd op de bijbehoren talk page (=overlegpagina). De talk page roep je op via het menu Meer > Talk Page. Een talk page is in feite een aparte pagina die gekoppeld blijft aan het artikel (pagina) waarover je overleg voert. Overleg kan ook een opmerking zijn over een wijziging die je hebt doorgevoerd. In tegenstelling tot reacties onderaan een artikel blijft de talk page behouden en is altijd zichtbaar voor lezers die niet zijn ingelogd. Voorbeeld van een talk-page: http://christipedia.wik.is/Talk:Artikelen/T/Titus_(bijbelboek) De overlegpagina is te herkennen aan het adres, waarin Talk: voorkomt. Voorbeeld: http://christipedia.wik.is/Talk:Artikelen/T/Titus_(bijbelboek) Vanuit de overlegpagina kun je via het gewone menu met artikelen terug naar het artikel behorend bij de talk page. De talk page zelf komt niet voor in het menu Artikelen. In de loop van de tijd zal deze overlegpagina een soort historie van de arbeid aan de pagina vertonen. Overleg bij Mijn paginaOverleg met jou kan plaatsvinden op de Talk page (overlegpagina) behorend bij je persoonlijke Mijn pagina: ga naar Mijn pagina, klik in het menu op Extra's, Talk Page. Deze overlegpagina bij je persoonlijke pagina is voor iedereen zichtbaar. Bericht over paginawijzigingWil je via e-mail op de hoogte worden gebracht over de wijziging van een pagina? Stel dan de zogenaamde paginanotificatie in:
Hieronder als voorbeeld de inhoud van het e-mailbericht dat je als paginanotificatie ontvangt:
Deze notificatie aanpassen of verwijderen:
Een overzicht van pagina's waarvan de notificatie aanstaat: menu Extra's > Gevolgde pagina's. Hier kun je pagina's uit de lijst verwijderen door ze links aan te vinken en op 'Geselecteerde pagina's' verwijderen te klikken. Dan ontvang je over die pagina geen bericht meer. Verandering volgenDe veranderingen op Christipedia kan men volgen, niet alleen via paginanotificatie (zie vorige paragraaf), maar ook op andere manieren. Bij veranderingen moet je denken aan: aanmaken van nieuwe pagina's, wijzingingen van bestaande pagina's, verwijderen of verplaatsen van pagina's. Een lijst van veranderingen in aflopende volgorde van datum op kan je zien op lijst met recente wijzigingen . Dit overzicht krijg je ook door te klikken op de menuknop Recente wijzingen. Inhoudelijke tekstveranderingen worden hier niet getoond. De lijst toont de laatste vijftig wijzigingen, waarbij kan worden teruggebladerd in de tijd. De laatste veranderingen in bijzonderheden, inclusief tekstuele, word je door één pagina getoond op: laatste inhoudelijke veranderingen. Dit overzicht kun je ook krijgen door menu Extra's, klik op RSS Feeds, onder het kopje Algemene feeds klik je op Wat is er nieuw. De lengte van deze lijst is echter beperkt. De veranderingen van elke pagina kan je zien op de pagina met de versiehistorie van de pagina. Om de versiehistorie of de verandering tussen twee versies te zien, ga je als volgt te werk:
De verandering van artikelen die jij hebt opgesteld of waaraan jij hebt bijgedragen kun je ook volgen: ga naar menu Extra's, kies RSS Feeds, klik achter jouw naam op 'bijdragen'. Groen gemarkeerde tekst = toevoeging, rood gemarkeerd tekst = verwijdering. TabelVia de knop Tabel op de werkbalk kan een tabel worden ingevoerd op plaats waar de cursor is. Wanneer je een afbeelding in een tabel wilt opnemen, kun je iets hebben aan de volgende tip. Stel de afbeelding is 200 pixels breed. Zet dan de breedte van de tabel op 225 pixels. Stel de ruimte binnen een cel in op 10 pixels, de ruimte tussen cellen op 0 of 1 pixels. Deze instellingen geven een mooi resultaat. HerstelLaatste handeling ongedaan makenTijdens het bewerken van de tekst kun je de laatste wijziging ongedaan maken door de toetscombinatie CTRL+Z, dat is de toets CTRL gedrukt houden, op Z drukken en beide toetsen loslaten. Hetzelde effect bereik je door te klikken in de werkbalk op de knop Undo last action ('laatste handeling ongedaan maken'). Pagina-adres veranderenStel, je maakt een nieuwe pagina aan en slaat per abuis de pagina op met de tijdelijke titel Pagina titel. Het adres van de pagina, dat je in de adresbalk van de webbrowser ziet (http:// etc) wordt dan (bijvoorbeeld) aan het eind: Artikelen/W/Pagina_titel. Terwijl dit adres had moeten zijn (bijvoorbeeld) Artikelen/W/Wet_van_Meden_en_Perzen. Hoe veranderen we het pagina-adres? Antwoord: door de pagina te vervangen. De procedure wordt hieronder beschreven. Let op: Je kunt deze procedure, die ingewikkeld is, ook overlaten aan de informatiebeheerder(s) van Christipedia. Ze zijn er ook om een foutief pagina-adres te veranderen. Procedure voor het veranderen van een onjuist pagina-adres:
Labels: (Bewerk labels)
|
|
Powered by MindTouch Core |
Verrijk Christipedia door informatie
toe te voegen. Help mee de tekst te verbeteren. Zie Meedoen. |
Met vriendelijke groeten,
Onno Teisman
De handleiding was alleen te wijzigen door het beheerdersteam. Omdat jij echter corrector bent, heb ik hem nu vrijgegeven voor correctie door jou. bewerkte 07:02, 1 dec 2009
Voorbeeld: Salisbury, Johannes van is de titel van een artikel over Caspar Olevianus
Dit moet natuurlijk zijn: ......een artikel over Johannes Salisbury