Verlichting: verschil tussen versies

De Verlichting was een tijd van maatschappijhervorming. Er was vertrouwen dat de menselijke rede sterker was dan dogmatisme, bijgeloof en tirannie. De Verlichting legde de nadruk op mensenrechten, vrijheid van meningsuiting, tolerantie, gelijkheid en individuele ontplooiing van de mens. De Verlichting leidde tot een andere verhouding tussen de adellijke vorst en het volk, en de kerkelijke vorst en het volk. Waren voorheen de adel en de Kerk onaantastbaar en bepaalden zij tot in bijzonderheden het dagelijks leven van de ‘gewone man’, na de Verlichting en de daaruit volgende Franse en Amerikaanse Revolutie kreeg het volk zeggingskracht. In het Westen kwam onder andere een scheiding tussen Kerk en Staat tot stand, kwam er vrijheid van spreken, van meningsuiting, en werd de slavernij afgeschaft. Vóór de Verlichting konden mensen om geloofsredenen op de brandstapel worden gebracht, en kon Luther voor de Rijksdag worden gedaagd. Na de Verlichting zijn dat soort processen niet meer mogelijk. Volgens sommigen waren met name de Duitse Verlichtingsdenkers geïnspireerd door de ontwikkelingen in Nederland, waar een volk zijn vorst afzwoer, wat voordien ongekend was!