Dood: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k →'Dode' |
|||
| (7 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven) | |||
Regel 12:
God had tegen de eerste mens, Adam, gezegd dat hij de dood zou sterven op de dag dat hij zou eten van de boom der kennis van goed en kwaad.<blockquote>''Ge 2:16 En de HEERE God gebood de mens: Van alle bomen van de hof mag u vrij eten, Ge 2:17 maar van de boom van de kennis van goed en kwaad, daarvan mag u niet eten, want op de dag dat u daarvan eet, zult u zeker sterven.'' (HSV)</blockquote>Toen ze aten trad de dood in, zowel de ''geestelijke'' dood als een ''lichamelijke'' doodsheid. De lichamelijke doodsheid eindigde in de scheiding van geest en lichaam, toen Adam, na honderden jaar op aarde te hebben 'geleefd', de laatste adem uitblies. Toen was Abel al gestorven.
Dood brengt ''scheiding''. Na hun zonde verborgen Adam en Eva zich voor God. God echter riep hen, Hij zocht hen op. De verloren zoon uit Luc. 15 leefde in de zonde, had geen contact meer met zijn vader, die hem voor dood hield.<blockquote>''Lu 15:24 want deze zoon van mij was dood en is weer levend geworden, hij was verloren en is gevonden. En zij begonnen vrolijk te zijn.'' (TELOS)</blockquote>Vergelijk: <blockquote>''Mt 8:22 Jezus echter zei tot hem: Volg Mij, en laat de doden hun doden begraven.'' (Telos)</blockquote><blockquote>''Lu 15:24 want deze zoon van mij was dood en is weer levend geworden, hij was verloren en is gevonden. En zij begonnen vrolijk te zijn.'' (...) ''Lu 15:32 Wij nu moesten vrolijk en blij zijn, want deze broer van jou was dood en is levend geworden, en hij was verloren en is gevonden.'' (Telos)</blockquote>Onverloste zondaars zijn dood in hun overtredingen en zonden.<blockquote>''Efe 2:1 En u heeft God opgewekt, toen u <u>dood was in uw overtredingen en zonden</u>, (...) Efe 2:5 toen ook wij <u>dood waren in de overtredingen</u>, levend gemaakt met Christus (uit genade bent u behouden),'' (TELOS)</blockquote><blockquote>''Col 2:13 En u, toen u <u>dood was in de overtredingen en in de onbesnedenheid van uw vlees</u>, u heeft Hij mee levend gemaakt met Hem, terwijl Hij ons alle overtredingen vergeven heeft;'' (TELOS)</blockquote><blockquote>''1Ti 5:6 maar wie in genotzucht leeft, is levend dood.'' (Telos)</blockquote>Mogelijk is in het volgende vers sprake van naamchristenen:<blockquote>''Opb 3:1 En schrijf aan de engel van de gemeente in Sardis: Dit zegt Hij die de zeven Geesten van God en de zeven sterren heeft: Ik weet uw werken, dat u de naam hebt dat u leeft, en u bent dood.'' (Telos)</blockquote>Wij kunnen, door geloof en bekering, uit de geestelijke dood overgaan in het leven. <blockquote>''1Jo 3:14 Wij weten dat wij uit de dood zijn overgegaan in het leven, omdat wij de broeders liefhebben. Wie zijn broeder niet liefheeft, blijft in de dood.'' (Telos)</blockquote>Hoewel de gelovige levend gemaakt is met Christus - in geestelijke zin levend gemaakt uit de dood - is zijn lichaam nog dood, in een staat van doodsheid. Ook voor een gerechtvaardigde gelovige geldt dat zijn lichaam dood is vanwege de zonde. Hij verwacht de verlossing van zijn lichaam.<blockquote>''Ro 8:10 Maar als Christus in u is, dan is het lichaam wel dood vanwege de zonde, maar de Geest is leven vanwege de gerechtigheid.'' (
== Dood gepersonifieerd ==
Bij massale dood wordt in de Bijbel de dood soms voorgesteld als een persoonlijk wezen dat de mensen bezoekt.<blockquote>''Jer 9:21 Want de dood is geklommen in onze vensteren, hij is in onze paleizen gekomen, om de kinderkens uit te roeien van de wijken, de jongelingen van de straten.'' (SV)</blockquote><blockquote>''Opb 6:8 En ik zag en zie, een bleekgroen paard, en hij die erop zat, zijn naam was <de> dood en de hades volgde hem; en hun werd macht gegeven over het vierde deel van de aarde om te doden met het zwaard en met honger en met [de] dood en door de wilde dieren van de aarde.'' (Telos)</blockquote>
== Doodsoorzaken ==
=== Zonde ===
De eerste en ''diepste'' oorzaak van de dood is de zonde. Deze oorzaak ligt dus op het vlak van de verhouding van de mens tot God en tot goed en kwaad. De dood is het gevolg van de zonde, die door Adam, de eerste mens, in de wereld kwam. De dood is "tot alle mensen doorgegaan, doordat allen gezondigd hebben" (Rom. 5:12).<blockquote>''Ro 5:12 Daarom, zoals door een mens de zonde in de wereld is gekomen en door de zonde de dood, en zo de dood tot alle mensen is doorgegaan, doordat allen gezondigd hebben'' (Telos)</blockquote>De 'prikkel van de dood' is de zonde (1 Cor. 15:55). Zondige mensen zijn sterfelijk. Ons lichaam, waarin de zonde (zondige natuur) is, is een lichaam van de dood.
De zonde heeft een uitwerking in de schepping en in ons lichaam en doet afgeleide doodsoorzaken zoals kanker ontstaan.
Een zondig leven kan tot een voor- en vroegtijdige dood voeren. De beroemde predikant Thomas De Witt Talmage verhaalt uit ervaring: "Slechte mannen en vrouwen leven maar kort. Hun zonde doodt hen. Ik ken honderd goede oude mensen tegen tien slechte oude mensen. Waarom? Omdat deze laatsten niet oud worden. Lord George Gordon Noel Byron stierf te Missolonghi, slechts 36 jaar oud, dood gereden door zijn hartstochten ... Edgar A. Poe stierf te Baltimore op 38-jarige leeftijd ... delirium tremens. Napoleon Bonaparte bereikte maar even de middelbare leeftijd, toen hij op St. Helena stierf, en een van zijn geneesheren zei, dat zijn ziekte veroorzaakt was door onophoudelijk snuiven. ... de man die met zijn voetstap in het centrum van Europa de aarde deed beven, gedood door een snuifdoos! Welnu, de godsdienst, in praktijk gebracht, is een middel tegen te vroege dood, tegen verwoesting van alle soort."<ref>T. de Witt Talmage, ''Spranken'' (Utrecht: C.H.E. Breijer, 1892), blz. 4. Voor Christipedia is de spelling in het citaat gemoderniseerd. </ref>
=== Alcohol ===▼
=== Enkele overige tweede oorzaken ===
▲==== Alcohol ====
In ongeveer tien procent van alle sterfgevallen wereldwijd is (anno 2012) sprake van bijvoorbeeld alcoholvergiftiging of een ernstige leveraandoening als gevolg van onmatig alcoholgebruik. Alcohol is in de wereld doodsoorzaak nummer één onder mannen van 15 tot en met 59 jaar (anno 2010). Alcohol veroorzaakt bijna 4 procent van alle sterfgevallen wereldwijd, bijna 2,5 miljoen mensen. Dat is meer dan aids, tuberculose of geweld<ref>De cijfers komen van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Zie nieuwsartikel [http://www.ad.nl/ad/nl/1015/Gezondheid-wetenschap/article/detail/567948/2011/02/11/Alcohol-doodsoorzaak-nummer-een-onder-mannen.dhtml Alcohol doodsoorzaak nummer één onder mannen], op AD.nl dd. 11 feb. 2011. </ref>.
==== Kanker ====
Onder de ''afgeleide'' doodsoorzaken in het lichaam is kanker de belangrijkste doodsoorzaak in Nederland. In 2008 overleden in ons land voor het eerst meer mensen aan kanker dan aan hart- en vaatziekten. In 2008 overleden 33.900 mensen aan kanker. Bij mannen komt longkanker veruit het vaakst voor. Op de tweede plaats volgt prostaatkanker. Bij vrouwen neemt longkanker sinds 2007 de eerste plaats in.
==== Hart- en vaatziekten ====
Hart- en vaatziekten waren jarenlang doodsoorzaak nummer één in Nederland. In 2008 overleden 33.100 mensen aan een hart- of vaatziekte.
== Dood van een kind ==
Aangrijpend en moeilijk te verwerken is de dood van een eigen kind. Naar aanleiding van een busongeluk in maart 2012, waarbij 22 jonge kinderen omkwamen, zei dokter De Roy van de Katholieke Universiteit Leuven: "Voor een ouder is de dood van een kind het ergste wat hen kan overkomen. Deze ervaring tekent de kinderen die erbij waren. Het blijft hen bij. Het is enorm ingrijpend, een ongekende shock. Ze zullen het nog zeker enkele maanden bijzonder zwaar hebben. Maar nadien geven ze het een plaats, en denken ze er nog aan terug. Voor hen is het iets gemakkelijker. Bij de ouders knakt er iets op zo'n moment. Sommigen gaan door met hun leven, pikken de draad weer op, maar de dood van hun kind blijft altijd erg aanwezig. Sommigen gaan denken dat hun leven geen zin meer heeft en zullen nood hebben aan professionele begeleiding. Maar zelfs degenen met een 'normale' manier van rouwen en verwerking zijn getekend voor het leven."<ref>[http://www.gva.be/nieuws/wetenschap/aid1135609/voor-de-ouders-is-de-dood-van-een-kind-het-ergste-wat-hen-kan-overkomen-2.aspx 'Voor de ouders is de dood van een kind het ergste wat hen kan overkomen'], nieuwsbericht op GVA.be, 14 maart 2012 </ref>.
== 'Dode' ==
Een dode is een gestorvene, overledene<ref>''Van Dale's Groot woordenboek der Nederlandse taal'' (13e uitgave), digitale versie 1.0 Plus, jaar 2000. </ref>. Ook ontslapen gelovigen worden 'doden' genoemd, 'doden in Christus' (1 Thess. 4:16). <blockquote>
''Joh 5:25 Voorwaar, voorwaar, Ik zeg u: er komt een uur, en het is nu, dat de doden de stem van de Zoon van God zullen horen en zij die deze hebben gehoord, zullen leven.'' (Telos) </blockquote><blockquote>''1Co 15:29 Wat zullen anders zij doen die voor de doden worden gedoopt, als doden helemaal niet opgewekt worden? Waarom worden zij dan voor hen gedoopt?'' (Telos)</blockquote><blockquote>''1Co 15:52 in een ondeelbaar ogenblik, in een oogwenk, bij de laatste bazuin; want de bazuin zal klinken, en de doden zullen onvergankelijk worden opgewekt en wij zullen veranderd worden.'' (Telos)</blockquote><blockquote>''2Co 1:9 Ja, wijzelf hadden het doodvonnis al in onszelf, opdat wij geen vertrouwen zouden hebben op onszelf, maar op God die de doden opwekt,'' (Telos)</blockquote><blockquote>''Flp 3:11 om hoe dan ook te komen tot de opstanding uit de doden.'' (Telos)</blockquote><blockquote>''1Th 4:16 Want de Heer Zelf zal met een bevelend roepen, met de stem van een aartsengel en met de bazuin van God neerdalen van de hemel; en de doden in Christus zullen eerst opstaan;'' (Telos)</blockquote><blockquote>''Opb 14:13 En ik hoorde een stem uit de hemel zeggen: Schrijf: gelukkig de doden die in de Heer sterven, van nu aan. Ja, zegt de Geest, opdat zij rusten van hun arbeid; want hun werken volgen hen.'' (Telos)</blockquote><blockquote>''Opb 20:5 De overigen van de doden werden niet levend voordat de duizend jaren voleindigd waren. Dit is de eerste opstanding.'' (Telos)</blockquote>
== Toestand van de dode ==
Een dode is overgegaan naar het hiernamaals. Van de zijde van de mens op aarde ''beschouwd'' ligt de dode stil in zijn graf. Er gaat iets van hem uit. Hij is stof en vergaat tot stof. De mens kan dus van zijn ''lichamelijke zijde'' beschouwd worden. Dit doen onderstaande psalmverzen. <blockquote>''Ps 115:17 De doden zullen de HEERE niet prijzen, evenmin al wie in de stilte neergedaald zijn. (HSV)''</blockquote><blockquote>''Ps 6:5 (6:6) Want in de dood is er geen gedachtenis aan U, wie zal U loven in het graf? (HSV)''</blockquote><blockquote>''Ps 30:9 (30:10) Wat voor winst is er in mijn bloed, in mijn neerdalen in het graf? Zal het stof U loven? Zal dat Uw trouw verkondigen?''</blockquote>
Het woord 'opstaan' (uit de doden of van de dood) zie ook op de lichamelijke kant: het lichaam van de mens staat op uit het graf. Denk bijvoorbeeld aan Lazarus, de vriend van Jezus, die uit zijn liggende toestand als dode levend werd gemaakt en opstond en uit het graf kwam.
'''Rust.''' De doden zijn in een toestand van ''rust.'' Tot de profeet Daniël wordt gezegd: <blockquote>''Da 12:13 Maar u, ga heen tot het einde, want u zult <u>rusten</u>, en u zult opstaan in uw bestemming, aan het einde van de dagen. (HSV)''</blockquote>De toekomstige martelaren, die zijn afgeslacht, rusten.<blockquote>''Opb 6:9 En toen het Lam het vijfde zegel opende, zag ik onder het altaar de zielen van hen die geslacht waren om het woord van God en om het getuigenis dat zij hadden. Opb 6:10 En zij riepen met luider stem en zeiden: Tot hoelang, heilige en waarachtige Heerser, oordeelt en wreekt U ons bloed niet aan hen die op de aarde wonen? Opb 6:11 En aan ieder van hen werd een lang wit kleed gegeven; en hun werd gezegd dat zij nog een korte tijd moesten <u>rusten</u>, totdat ook hun medeslaven en hun broeders die gedood zouden worden evenals zij, voltallig zouden zijn. (TELOS)''</blockquote>
'''Contact.''' Er is is contact met zijn voorgeslacht, aangezien men bij zijn voorgeslacht komt, met het overleden voorgeslacht herenigd wordt. Sterven is "tot uw vaderen (heen)gaan", d.i. tot de voorvaderen in het hiernamaals gaan. Tot Abraham wordt gezegd:<blockquote>''Ge 15:15 En gij zult <u>tot uw vaderen gaan</u> met vrede; gij zult in goeden ouderdom begraven worden. (SV)''</blockquote>In de Herziene Statenvertaling:<blockquote>''Ge 15:15 Maar ú zult in vrede <u>tot uw vaderen heengaan</u>; u zult in goede ouderdom begraven worden. (HSV)''</blockquote>Sterven is "vergaderd worden tot zijn volken", d.w.z. tot zijn voorgeslacht, dat al is heengegaan. <blockquote>''Ge 25:8 En Abraham gaf den geest en stierf, in goeden ouderdom, oud en [des] [levens] zat, en hij werd <u>tot zijn volken verzameld.</u> (SV)''</blockquote><blockquote>''Nu 20:24 Aäron zal <u>tot zijn volken verzameld worden</u>; want hij zal niet komen in het land, hetwelk Ik aan de kinderen Israëls gegeven heb, omdat gijlieden Mijn mond wederspannig geweest zijt bij de wateren van Meriba. (...) Nu 20:26 En trek Aäron zijn klederen uit, en trek ze Eleazar, zijn zoon, aan; want Aäron zal <u>verzameld worden</u>, en daar sterven. (SV)''</blockquote><blockquote>''De 32:50 En sterf op dien berg, waarheen gij opklimmen zult, en <u>word vergaderd tot uw volken</u>; gelijk als uw broeder Aäron stierf op den berg Hor, en werd tot zijn volken vergaderd. (SV)''</blockquote>Vergelijk in de Herziene Statenvertaling:<blockquote>''Ge 25:17 Dit zijn de levensjaren van Ismaël: honderdzevenendertig jaar. Toen gaf hij de geest en stierf, en hij werd <u>met zijn voorgeslacht verenigd</u>. (SV)''</blockquote><blockquote>''Ge 49:33 Als Jakob voleind had aan zijn zonen bevelen te geven, zo legde hij zijn voeten samen op het bed, en hij gaf den geest, en hij werd <u>verzameld tot zijn volken</u>. (SV)''</blockquote><blockquote>''Ge 49:33 Toen Jakob klaar was met het geven van bevelen aan zijn zonen, legde hij zijn voeten bij elkaar op het bed en gaf de geest; en hij werd <u>verenigd met zijn voorgeslacht</u>. (HSV)''</blockquote>'''Communicatie en herinnering.''' Bij de doden is bewustzijn, herinnering en communicatie. Denk bijvoorbeeld aan de arme (de andere) Lazarus, die in de schoot van Abraham was en communiceerde met de rijke man die in de plaats van de pijn was. De rijke man herkende Lazarus en herinnerde zich dat hij broers op aarde had. Denk ook aan de zielen van de om hun getuigenis geslachten onder het altaar in Opb. 6. Ze weten van elkaars tegenwoordigheid ('ons'). Zij spreken tot God. <blockquote>''Opb 6:9 En toen het Lam het vijfde zegel opende, zag ik onder het altaar de zielen van hen die geslacht waren om het woord van God en om het getuigenis dat zij hadden. Opb 6:10 En zij riepen met luider stem en zeiden: Tot hoelang, heilige en waarachtige Heerser, oordeelt en wreekt U ons bloed niet aan hen die op de aarde wonen? Opb 6:11 En aan ieder van hen werd een lang wit kleed gegeven; en hun werd gezegd dat zij nog een korte tijd moesten rusten, totdat ook hun medeslaven en hun broeders die gedood zouden worden evenals zij, voltallig zouden zijn. (TELOS)''</blockquote>
Regel 69 ⟶ 84:
voor ’t naderen der eeuwigheid.”
(Muurtekst in de kerk te Longerhouw, Friesland)<ref>Geschreven door boer Broer Johannes van Abbema. Geciteerd door Bart Jan Spruyt in: '[https://www.rd.nl/opinie/bart-jan-spruyt-de-spiegel-van-het-friese-reveil-1.1592086 De spiegel van het Friese reveil], RD.nl, 6 sept. 2019.</ref>
== Zie ook ==
[[Sterven]]
== Voetnoten ==
| |||