Febe: verschil tussen versies

'''Febe''' (= Stralend, Lichtend) ook geschreven ''Phebe'', was een gelovige vrouw, die te [[Kenchreeën]], een havenstad nabij [[Korinthe (stad)|Korinthe]], dienares (diakones) van de christelijke gemeente was. Paulus beveelt haar zijn geloofsgenoten te Rome aan. Wellicht heeft zij de brief van de apostel apostel daarheen overgebracht.<blockquote>''Ro 16:1 Ik beveel nu Febe aan, onze zuster, die ook een dienares is van de gemeente die in Kenchreeën is,  Ro 16:2  opdat u haar ontvangt in de Heer, op een wijze de heiligen waardig, en haar bijstaat in elke zaak waarin zij u nodig mocht hebben; want ook zijzelf heeft bijstand verleend aan velen, ook aan mijzelf. (Telos)''</blockquote>In het Grieks van het Nieuwe Testament is haar naam φοιβη, ''<u>Phoi</u>be'', van ''phoibos'' (= helder), waarschijnlijk verwant aan de grondvorm van het woord φως, ''phos'' = licht. De naam betekent "stralend, lichtend" en komt alleen voor in Rom. 16:1. Het Strongnummer is 5402.

== Beschermster ==

Paulus schrijft dat zij "bijstand heeft verleend" aan velen, inclusief Paulus. Nederlandse vertalingen hebben: "is een voorstanders geweest" (SV), "is eene voorstanderes geweest" (Vissering), "is tot hulp geweest" (Leidse vertaling), "is een beschermvrouwe geweest" (Brouwer), "heeft goede diensten bewezen" (Canisius), "heeft bijstand verleend" (NBG51, Telos, HSV), "heeft bijstand bewezen" (Lutherse vertaling), "tot bijstand geweest" (Jonge), "is een hulp in nood geweest" (Groot Nieuws Bijbel), "is een bijstand geweest" (NaB), "was een hulp" (Peshitta NL), "is een echte beschermengel geweest" (Willibrord 1978) "is een beschermster geweest" (Willibrord 2017), "heeft heel veel voor andere mensen gedaan" (BasisBijbel).

'''Prostatis.''' In het Grieks staat dat zij een 'prostatis', letterlijk 'voorstanderes'<ref name=":0">D. Harting, ''Grieks Woordenboek op het Nieuwe Testament'' (1861-1863). Opgenomen als ''Grieks-Nederlands handwoordenboek op het Nieuwe Testament'' in Online Bible (uitgeverij Importantia).   </ref>, "dit is beschermster of verzorgster"<ref name=":0" /> van velen is geweest. Dit woord komt in het Nieuwe Testament alleen voor in de aangehaalde plaats Rom. 16:2. Dit zeldzame woord ''prostatis'' is de – vóór Romeinen 16:2 niet aangetroffen – vrouwelijke vorm van het mannelijke ''prostatès'', dat in het Nieuwe Testament niet voorkomt. Dit woord hangt samen met het werkwoord ''prohistamai'', dat letterlijk betekent ‘gaan staan voor’. Dat voorstaan kan zijn:

# voorstaan in de zin van: aan het hoofd staan, het bestuur of opzicht voeren<ref name=":0" />. Het werkwoord ''prohistamai'' komt in deze zin als ‘leiding geven’ voor in Romeinen 12:8 en 1 Thessalonicenzen 5:12; ‘besturen’ in 1 Timotheüs 3:4-5, 12; 5:17.

'''Febe een beschermster.''' De door Paulus gebruikte vrouwelijke vorm van het woord suggereert dan ook dat Febe een invloedrijke vrouw was, die waardevolle diensten verrichtte voor velen en voor Paulus zelf. Omdat zij anderen heeft geholpen en beschermd, vraagt Paulus aan de Romeinse gelovigen haar ‘bij te staan’ (Gr. ''parhistamai'', het normale woord voor ‘bijstaan’, ‘helpen’). ''Parhistamai'' en ''prohistamai'' lijken op elkaar. Paulus maakt een woordspeling met het eervollere woord prohistamai dat hij voor de werkzaamheid van Febe gebruikt, waarmee hij op bedekte wijze een compliment geeft.

'''Geen leidster.''' Sommigen menen ten onrechte dat Febe een ''leidende'' rol in de gemeente speelde. Uit het zinsverband blijkt echter dat de dienares Febe niet zozeer een leidster van velen en van Paulus is geweest, als wel hun beschermster en verzorgster, een beschermvrouw, een patrones<ref>Het Nederlandse woord 'patroon' kan behalve beschermheer ook 'eigenaar van een bedrijf' en 'baas' betekenen. Febe was een patrones in de betekenis van beschermvrouw.</ref>. In het Nieuwe Testament is slechts sprake van mannelijk, niet van vrouwelijk leiderschap. Vrouwen kunnen mannen raad geven of zelfs een verbetering voorstellen, maar niet vervangen.