Klimaatverandering: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
kGeen bewerkingssamenvatting
Regel 3:
Klimaatveranderingen zijn er ook in het verleden geweest.
 
== Opwarming van de aarde ==
De huidige klimaatverandering behelst onder meer een stijging van de gemiddelde temperatuur op aarde, de '''opwarming''' '''van''' '''de''' '''aarde'''. VanDe 1880,gemiddelde toentemperatuur deop eersteaarde temperatuurmetingenis begonnen,van 1850 tot 20092018 is1 hetgraad gemiddeld 0,8 graden warmer gewordengestegen.<ref name=":6">Nieuwsartikel [httphttps://www.nunos.nl/wetenschap/2167730artikel/afgelopen2295021-decenniumnieuw-warmsteonderzoek-ooitvoor-het-eerst-in-wereldgeschiedenis-warmt-het-overal-op.html AfgelopenNieuw decenniumonderzoek: warmstevoor ooit]het opeerst Nu.nlin dd.wereldgeschiedenis 22warmt jan.het 2010.overal Gemeldop], wordennieuwsbericht bevindingenop van deNOS.nl, Amerikaanse25 ruimtevaartorganisatiejuli NASA2019.</ref>. Van de jaren zeventig tot eind jaren negentig van de 20e eeuw steeg de gemiddelde wereldtemperatuur met 0,7 graden Celcius. SindsdienHet echterdecennium stijgt2000-2009 was in de ''gemiddelde''metingen temperatuurtot niet2010 meerhet warmste sinds 1880<ref>Gerald Traufetter, [http://www.spiegel.de/spiegel/0,1518,661308,00.html Das Schwächeln der Sonne], artikel op Spiegel.de dd. 16 nov. 2009</ref>. Het decennium 2000-2009 was in de metingen het warmste sinds 1880.
 
Vóór 1850 hadden koude en warme uitschieters plaats op ''regionaal'' niveau. Sinds 1850 wordt het bijna ''overal'' warmer op aarde; de temperatuurstijging geldt voor 98 procent van de wereld. Zover bekend is dat voor het eerst in de geschiedenis.<ref name=":6" />
 
== Weersextremen ==
De klimaatverandering gaat gepaard met steeds grotere verschillen in het weer: '''grotere weersextremen'''. Het weer is daarbij toenemend onvoorspelbaar.
{| class="wikitable"
Regel 15 ⟶ 19:
 
== Oorzaken ==
Verandering van het klimaat kan veroorzaakt worden door (grote) [[Vulkaan|vulkaanuitbarstingen]]. De klimaatveranderingen in het verleden waren niet door de mens veroorzaakt.
'''Geen eenstemmigheid.''' Onder de geleerden is geen eenstemmigheid over de aard en oorzaken van de klimaatverandering. Klimaatalarmisten, die de alarmklok luiden en roepen dat de wereld bedreigd wordt, staan tegenover klimaatsceptici, die de klimaatverandering voor een mogelijke natuurlijke fluctuatie houden.
 
=== Oorzaken van de huidige klimaatverandering ===
'''De mens.''' De klimaatverandering in het verleden waren niet door de mens veroorzaakt. De huidige klimaatverandering wordt door de meeste klimaatwetenschappers toegeschreven aan menselijke activiteit.
De klimaatverandering schijnt meerdere oorzaken te hebben.
 
'''CO2Broeikasgassen, ofvnl. de zon?CO2.''' De klimaatverandering schijnt meerdere oorzaken te hebben. Volgens veel wetenschappers is de belangrijkste oorzaak de stijging van de hoeveelheid broeikasgassen in de atmosfeer, met name kooldioxide (CO2). Uit de aarde maakt men op dat vroegere perioden met hoge CO2-concentraties gepaard gingen met hogere gemiddelde wereldtemperaturen. Andere wetenschappers schrijven de globale temperatuurstijging vooral toe aan de veranderde activiteit van de zon<ref>Bas van Geel van de Universiteit van Amsterdam vindt dat de menselijke factor in de klimaatverandering overschat wordt. Hij gelooft dat er sprake is van een natuurlijke verandering, waarin de zon de belangrijkste oorzakelijke factor is. Zie zijn betoog: [http://www.youtube.com/v/Zu-Cy2eeGkg video] (Youtube, 8 minuten, 2009).
 
'''De mens.''' De huidige klimaatverandering wordt door de meeste klimaatwetenschappers toegeschreven aan menselijke activiteit. Sinds de Industriële Revolutie, die in de 18e en 19e eeuw inzette, stoot de mens meer broeikasgassen uit.
 
'''Zon.''' Andere wetenschappers schrijven de globale temperatuurstijging vooral toe aan de veranderde activiteit van de zon<ref>Bas van Geel van de Universiteit van Amsterdam vindt dat de menselijke factor in de klimaatverandering overschat wordt. Hij gelooft dat er sprake is van een natuurlijke verandering, waarin de zon de belangrijkste oorzakelijke factor is. Zie zijn betoog: [http://www.youtube.com/v/Zu-Cy2eeGkg video] (Youtube, 8 minuten, 2009).
Sterrenkundige Kees de Jager houdt de activiteit van de zon voor de belangrijkste oorzaak van de klimaatverandering: [http://www.youtube.com/v/PXKiifnBtJY video] (Youtube, 10 minuten; interview met De Jager; samenstelling door Theo Richel, 2009)</ref>.
 
'''Geen eenstemmigheid.''' Onder de geleerden is geen eenstemmigheid over de aard en oorzaken van de huidige klimaatverandering. Klimaatalarmisten, die de alarmklok luiden en roepen dat de wereld bedreigd wordt, staan tegenover klimaatsceptici, die de klimaatverandering voor een mogelijke natuurlijke fluctuatie houden. Sceptici verwijzen vaak naar de Kleine IJstijd in Europa, toen het ineens kouder werd. Het kan volgens hen nu evengoed weer kouder worden.
 
== Gevolgen ==
Regel 103 ⟶ 114:
 
Het niveau van CO2-uitstoot in 1990 wordt bij verdragen ter terugdringing van de uitstoot als richtlijn gebruikt. Van 1990 tot 2008 steeg de CO2-uitstoot in de wereld met 41 procent. Van 2000 en 2008 steeg de CO2-uitstoot met 29 procent, vooral in ontwikkelingslanden en in deze landen vooral in China, dat economisch sterk groeit. In 2008 was de uitstoot van het broeikasgas in de wereld het hoogst: 1,3 ton per persoon<ref>Nieuwsartikel [http://www.nu.nl/wetenschap/2125541/mensen-stoten-co2-record.html Mensen stoten CO2-record uit], op Nu.nl dd. 18 nov 2009</ref>.
 
== Geschiedenis ==
'''16e-19e eeuw.''' Deze periode in Europa wordt de Kleine IJstijd genoemd. Het was een stuk kouder dan tijdens de warme middeleeuwen.<ref name=":6" />Dat kwam deels door grote vulkaanuitbarstingen in het begin van de 19e eeuw. Na deze vulkaanuitbarstingen volgde een periode van herstel. Meteen daarna begon de Industriële Revolutie, die meer broeikasgassen uitstootte.<ref name=":6" />
 
'''Vanaf 1750'''. Rond 1750 begon in Engeland de industriële revolutie: de overgang van handmatig naar machinaal vervaardigde goederen, gepaard gaande met grootschalige veranderingen in bedrijf en maatschappij.
 
'''Begin 19e eeuw.''' In het begin van de negentiende eeuw begon deze industriële omwenteling in de rest van Europa.
 
'''1815.''' Grote uitbarsting van de Indonesische Tambora-vulkaan.
 
== Christelijke beschouwing ==