Kreta: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1: Regel 1:
'''Kreta''' is het grootste eiland van [[Griekenland]]. De apostel [[Paulus (apostel)|Paulus]] heeft het eiland aangedaan en er [[Titus]] achtergelaten. Het eiland wordt genoemd in Hand. 27:7, 12, 13, 21; Tit. 1:5. In het [[Oude Testament]] komt het eiland voor onder de naam ''Kaphthor''.
'''Kreta''' is het grootste eiland van [[Griekenland]]. De apostel [[Paulus (apostel)|Paulus]] heeft het eiland aangedaan en er [[Titus]] achtergelaten. Het eiland wordt in het Nieuwe Testament 5x genoemd, in Hand. 27:7, 12, 13, 21; Tit. 1:5. In het [[Oude Testament]] komt het eiland voor onder de naam ''Kaphthor''.


Kreta wordt door de Grieken Kriti, door de Turken Kirid geheten en werd door de Europeanen eerder Kandia genoemd.
De Griekse naam is Κρητη, Krete. De naam betekent 'vleeslijk'<ref>''Grieks-Nederlands Lexicon'', onderdeel van de Online Bible, een uitgave van Importantia.</ref>. Kreta wordt door de Grieken ''Kriti'', door de Turken ''Kirid'' geheten en werd door de Europeanen eerder ''Kandia'' (Candia) genoemd.


__TOC__
__TOC__
Regel 10: Regel 10:
[[Bestand:Kreta van wandkaart Böhl Meima 1921.jpg|centre|thumb|1024x1024px|Deel van de 'Wandkaart van Palestina' van Böhl en Meima (1921)]]
[[Bestand:Kreta van wandkaart Böhl Meima 1921.jpg|centre|thumb|1024x1024px|Deel van de 'Wandkaart van Palestina' van Böhl en Meima (1921)]]


'''Ligging en omvang'''. - Het eiland ligt in het oostelijke gedeelte van de Middellandse zee en sluit dat de Aegeïsche zee aan de zuidzijde af.
'''Ligging en omvang'''. - Het eiland ligt in het oostelijke gedeelte van de Middellandse zee en sluit de Aegeïsche zee aan de zuidzijde af.


Kreta is het grootste Griekse eiland. Zijn omvang is een vijfde van de oppervlakte van Nederland. Het is in grootte het vijfde eiland in de Middellandse Zee.
Kreta is het grootste Griekse eiland en tevens het grootste en vruchtbaarste eiland van het eilandenrijk van de Egeïsche zee. Zijn omvang is een vijfde van de oppervlakte van Nederland. Het is in grootte het vijfde eiland in de Middellandse Zee.


Het is buitengewoon gunstig gelegen, rijk door de natuur bedeeld, langwerpig van vorm, waarom het oudtijds ook wel ''Makronseos,'' d.i. het 'lange eiland' genaamd werd.
Het is buitengewoon gunstig gelegen, rijk door de natuur bedeeld, langwerpig van vorm, waarom het oudtijds ook wel ''Makronseos,'' d.i. het 'lange eiland' genaamd werd.
Regel 39: Regel 39:
In de H. Schrift worden bovendien Laséa en Fenix (Phoenix) genoemd.
In de H. Schrift worden bovendien Laséa en Fenix (Phoenix) genoemd.


'''De oppervlakte'''. - De kusten van het eiland zijn stijl. De zuidkust is op verschillende plaatsen ontoegankelijk, terwijl de noordkust tamelijk vele bochten en grotere havens heeft, zoals de bocht van Martilus (nu golf van Kisamos), de golf van Amphimala (nu golf van Armyro) en de golf van Didymoi Kolpoi (nu golf van Mirabel).
'''De oppervlakte'''. - De kusten van het eiland zijn steil. De zuidkust is op verschillende plaatsen ontoegankelijk, terwijl de noordkust tamelijk vele bochten en grotere havens heeft, zoals de bocht van Martilus (nu golf van Kisamos), de golf van Amphimala (nu golf van Armyro) en de golf van Didymoi Kolpoi (nu golf van Mirabel).


De voornaamste kapen zijn kaap Korykus (nu kaap Grabusa), Psacum (nu Spada), Ciamum (nu Melek), Dium (nu Saxoso), Sammonium of Salmone.
De voornaamste kapen zijn kaap Korykus (nu kaap Grabusa), Psacum (nu Spada), Ciamum (nu Melek), Dium (nu Saxoso), Sammonium of Salmone.
Regel 45: Regel 45:
Aan de zuidkust ligt het voorgebergte Ampelus (nu kaap Xacro), Erythraëm (nu kaap Stomachrio Giallo), Leon (nu Lionda).
Aan de zuidkust ligt het voorgebergte Ampelus (nu kaap Xacro), Erythraëm (nu kaap Stomachrio Giallo), Leon (nu Lionda).


'''Bergen'''. - De voornaamste bergen zijn de Albi Montes (nu Monti Leuki of Aspro Vuna d.i. woeste bergen) met hoge, naakte toppen, welke alleen 's zomers zonder sneeuw zijn. In het midden verheft zich de hoge, schier bestendig met sneeuw bedekte Ida (nu Pseloriti, kale berg), het hoogste punt van het eiland. Het majestueuze gebergte daalt naar het zuiden tot de van het oosten naar het westen lopende vlakte van Gortyna, de enige op het eiland, die door de Elektra (thans Jero Potamos) bevochtigd wordt. In het Zuiden is zij gescheiden van de zee door het gebergte Asterusia (thans Messaragebergte). Ten oosten van de Ida ligt het gebergte Argeüs (thans Jukta), terwijl het oostelijk gedeelte van het eiland bezet is door het gebergte Dikte (thans Setia)
'''Bergen'''. - De voornaamste bergen zijn de Albi Montes (nu Monti Leuki of Aspro Vuna d.i. woeste bergen) met hoge, naakte toppen, welke alleen 's zomers zonder sneeuw zijn.

<u>Ida.</u> - In het midden verheft zich de hoge, schier bestendig met sneeuw bedekte Ida (ook wel Ida Psiloritis, Psiloritis, Pseloriti, Grieks Ψηλορείτης ''psèloreitès ='' 'hoogste'). Het is een kale berg, met haar 2456 meter hoogte de hoogste berg van het eiland, 3 meter boven de bergtop van de Pachnes, een berg in het westen van Kreta. De bergtop Ida ligt in het Idagebergte. In de oudheid werd uit de Ida goud, koper en ijzer gewonnen. De godin Aphrodite en de oppergod Zeus werden er vereerd. Zeus zou op deze berg gevoed zijn toen hij nog een baby was.

Het majestueuze gebergte daalt naar het zuiden tot de van het oosten naar het westen lopende vlakte van Gortyna, de enige op het eiland, die door de Elektra (thans Jero Potamos) bevochtigd wordt. In het Zuiden is zij gescheiden van de zee door het gebergte Asterusia (thans Messaragebergte). Ten oosten van de Ida ligt het gebergte Argeüs (thans Jukta), terwijl het oostelijk gedeelte van het eiland bezet is door het gebergte Dikte (thans Setia)


'''Rivieren'''. - De voornaamste rivieren zijn ten noorden de Jardanus (thans Platania) en de Oaxes (thans Mylo-Patamos), ten zuiden de Katarrhaktes (thans Zuzuro) en de Elektra (thans Jero Potamos of Messara).
'''Rivieren'''. - De voornaamste rivieren zijn ten noorden de Jardanus (thans Platania) en de Oaxes (thans Mylo-Patamos), ten zuiden de Katarrhaktes (thans Zuzuro) en de Elektra (thans Jero Potamos of Messara).
Regel 120: Regel 124:


Art. Kreta op Wikipedia.nl. Tekst hiervan is verwerkt op 3 en 8 april 2016.
Art. Kreta op Wikipedia.nl. Tekst hiervan is verwerkt op 3 en 8 april 2016.

Art. [https://nl.wikipedia.org/wiki/Ida_Psiloritis Ida Psiloritis] op Wikipedia.nl. Enige tekst hiervan is verwerkt op 10 april 2016.