Genade

Genade kan betekenen:

1. onverdiende gunst, onverplichte goedertierenheid, goedheid waarop we geen recht kunnen laten gelden, een weldaad jegens een onwaardige. De goedertierenheid kan zelfs wezenlijk verbeurd zijn: wegens schuld, overtreding of wangedrag verdient men eigenlijk straf in plaats van gunst of weldaad.
2. bijstand van Godswege tot het goede, hulp van Godswege om een goed werk te doen. Bijvoorbeeld in: "Versterk mijn hart met uw genade!" "De Heer gaf mij genade tot de dienst."
   
   

Onverdiende gunst

In deze betekenis wordt het woord gebruikt in: "Het lot van de krijgsgevangenen hing van de genade van de overwinnaar af".

De goedertierenheid kan zelfs wezenlijk verbeurd zijn, zoals de volgende dichtregels uitdrukken:

Gena, o God! vergeef mij mijn schuld!
Vergeet, uit gunst, mijn schand'lijk overtreden!
Betoon aan mij Uw goedertierenheden!

God is rijk aan genade. Hij bewijst zondaars genade en maakt hen zelfs tot zijn kinderen. Ook mensen kunnen genade bewijzen. Daniël raadde de koning Nebukadnezar:

Da 4:27 Daarom, o koning, laat mijn raad u welgevallig zijn: breek met uw zonden door gerechtigheid [te betrachten] en met uw ongerechtigheden door genade te bewijzen aan de ellendigen. Misschien zal er [dan] verlenging van uw voorspoed zijn. (HSV)

Bijstand tot het goede

Genade in de zin van bijstand en hulp van Godswege tot en in het goede, vinden we treffend aangeduid door de apostel Paulus:

2Co 9:8 En God is machtig alle genade overvloedig te doen zijn jegens u, opdat u in alles, altijd in bezit van al het nodige, overvloedig bent tot alle goed werk, (TELOS)

Een voorbeeld is de genade ten tijde van Paulus gegeven aan de arme gemeenten in Macedonië. Dankzij de genade van God waren zij, ondanks hun eigen armoede, in staat rijkelijk te geven voor de arme heiligen in Jeruzalem. 

2Co 8:1 Maar wij maken u bekend, broeders, de genade van God die in de gemeenten van Macedonie gegeven is, 2Co 8:2 dat onder veel beproeving van verdrukking de overvloed van hun blijdschap en hun diepe armoede overvloedig zijn geweest in de rijkdom van hun liefdadigheid. 2Co 8:3 Want ik getuig dat zij naar vermogen en boven vermogen, 2Co 8:4 uit eigen beweging, ons met veel aandrang smeekten om deze gunst en de gemeenschap in de dienst aan de heiligen. 2Co 8:5 En het was niet zoals wij verwachtten, maar zij gaven zichzelf eerst aan de Heer en daarna aan ons door de wil van God, 2Co 8:6 zodat wij Titus aanspoorden dat hij, zoals hij vroeger begonnen was, zo ook deze genade ook bij u zou voltooien. 2Co 8:7 Maar zoals u in alles overvloedig bent: in geloof, woord, kennis, alle bereidwilligheid en in uw liefde tot ons, weest ook in deze genade overvloedig. 2Co 8:8 Ik zeg dit niet bij wijze van bevel, maar vanwege de bereidwilligheid van anderen en om de echtheid van uw liefde te beproeven. 2Co 8:9 Want u kent de genade van onze Heer Jezus Christus, dat Hij, terwijl Hij rijk was, terwille van u arm is geworden, opdat u door zijn armoede rijk zou worden. (TELOS)

In dit gedeelte vinden wij beide betekenissen van 'genade'. De 'genade van onze Heer Jezus Christus' (vers 9) is zijn onverdiende gunst jegens arme zondaars. 

Genade van God tot het doen van het goede ontheft ons niet van eigen werkzaamheid. Gods werking ons ter hulpe maakt ons niet werkloos. Gods bij-stand betekent niet dat wij kunnen gaan liggen. De inzameling in Korinthe voor de heiligen in Jeruzalem moest nog worden voltooid door de Korinthiërs. En Paulus moedigt hen aan 'in deze genade' (van het geven, door God bewerkt) overvloedig te zijn (vs. 7). 

Engels: mercy en grace

In het Engels zijn twee woorden voor genade: mercy en grace. Ze betekenen allebei ‘genade’, maar er is verschil. Mercy betekent dat je niet krijgt wat je als zondaar wél verdient, namelijk straf. Het is genade (mercy) als verdiende straf mij wordt kwijtgescholden.

Grace betekent dat je wél krijgt wat je niet verdient, zoals vergeving van zonden, eeuwig leven, een hemelse erfenis. Het is genade (grace) dat de zonden mij vergeven worden.

Iemand heeft van de Engelse term grace een letterwoord gemaakt: GRACE = God’s Riches At Christ’s Expense, Gods rijkdommen ten koste van Christus.

Lied

Genade, zo oneindig groot Genade, zo oneindig groot. Dat ik, die 't niet verdien het leven vond, want ik was dood en blind, maar nu kan 'k zien. Genade die mij heeft geleerd te vrezen voor het kwaad. Maar ook - als ik mij tot Hem keer dat God mij nooit verlaat. Want Jezus droeg mijn zondelast en tranen aan het kruis. Hij houdt mij door genade vast en brengt mij veilig thuis. Als ik daar in zijn heerlijkheid mag stralen als de zon, dan prijs ik Hem in eeuwigheid  dat ik genade vond.

Load video YouTube YouTube might collect personal data. Privacy Policy ContinueDismiss Video: Genade zo oneindig groot, gezongen op de Nederland Zingt Dag 2009 van de Evangelische Omroep. Duur: 1 min 31 sec. Op Youtube.com gepubliceerd op 15 mrt 2012.

Meer informatie

Zie artikel Genadig

Bron

Gerbrand Bruining, Nederduitsche Synonymen, deel II (1836) pagina 49