Brontekst bekijken van Krijgswezen

'''Krijsgwezen''' is alles wat tot de militaire dienst of tot de oorlogszaken behoort of ermee in betrekking staat<ref>''Van Dale's Groot woordenboek der Nederlandse taal'' (13e uitgave), digitale versie 1.0 Plus, jaar 2000.</ref>.

Hieronder wordt onder meer het krijgswezen in het ''oude'' Israël behandeld.

== Oorlogen van het oude Israël ==
Israël moest de volksstammen van Kanaän uitroeien, maar had zich verder te beperken tot de verdedigingsoorlogen, want het was niet geroepen veroveringen te maken, maar moest zich in zijn land vreedzaam toeleggen op de dienst van God en de zegeningen daarvan genieten.

De Heer was Israëls Krijgsman, Ex. 15 :3. Als de Heer niet met Zijn krijgsheiren uittrok, dan werd Israël te schande, Ps. 44 :10. Bij Hem was geen verhindering om te verlossen door velen of door weinigen, 1 Sam. 14:6, en te helpen, hetzij de machtige, hetzij de krachteloze, 2 Kron. 14 :11-13. Juda’s leger wordt Zijn leger genoemd, 2 Kron. 14 :13, en de strijd is van God, 2 Kron. 20 :15.

''Zie verder het artikel [[Oorlog]].''

== Leger ==

=== Leger van het bijbelse Israël ===
Elke mannelijke Israëliet van 20 jaar en ouder werd bij de volkstelling opgenomen onder het getal van diegenen die tot de krijgsdienst waren geroepen en die uittrokken tot de strijd, Num. 1 :2 v.; 26 :2 v.

Priesters en Levieten waren vrijgesteld van dienstplicht, en verder allen die in Deut. 20 :5-8 en 24 :5 worden genoemd.

Zodra een oorlog uitbrak, werd van de gezamenlijke dienstplichtige mannen het benodigde aantal uitgekozen en voor de strijd gereed gemaakt, en waarschijnlijk verdeeld in afdelingen van duizend, honderd en vijftig man, Num. 31 :14,48, Richt. 20 :20, 1 Sam. 8 :12, 2 Kon. 1 :9; 11 :4 vv.

Elke stam moest het onderhoud bekostigen van de door hem geleverde krijgslieden.

Koning Saul maakte een begin met de oprichting van een vast leger, 1 Sam. 13 :2; 14:52; 24 :3.

David had een vast leger van 288.000 manschappen, in 12 afdelingen, naar het getal van de maanden, zodat er elke maand 24.000 manschappen in dienst waren, 1 Kron. 27.

Salomo versterkte de legermacht door invoering van ruiterij en krijgswagens, 1 Kon. 1:5; 9:19; 10 :26.

Bij het leger bevonden zich priesters met de zilveren trompetten, om daarop bij de aanval te blazen, opdat de Heer aan Zijn volk zou gedenken, en het de overwinning mocht schenken, Num. 10 :9,10; 31 :6, 2 Kron. 13 :12.

Het leger moest Levitisch rein worden gehouden, Deut. 23 : 9-14.

=== Legers in de wereld ===
Een leger van meer dan een miljoen soldaten hadden in 1993: China, Rusland, de Verenigde Staten, India en Noord-Korea. Het aantal soldaten in de wereld was in 1991: 26,3 miljoen. In 1992: 24,8 miljoen.<ref>[http://www.digibron.nl/search/detail/012de56f5f3f6ead2421ec00/militaire-uitgaven-dalen-wereldwijd Militaire uitgaven dalen wereldwijd], nieuwsbericht in het Reformatorisch Dagblad, 29 maart 1995. Archief: Digibron.nl</ref> 

== Wapens in het oude Israël ==
De wapens waren onderscheiden in verdedigingswapens en aanvalswapens.

'''Verdedigingswapens''' waren:
* het ''grote schild'' of rondas, dat het gehele lichaam bedekte, 1 Kon. 10 :16,17, 2 Kron. 14 :8, en het kleine schild, 2 Kron. 9 :16; 17 :17. Deze schilden waren van hout, Ez. 39 :9, met dik leder of metaal overtrokken.
* Verder, de ''helm'', meestal gemaakt van koper, 1 Sam. 17 :5,38, 2 Kron. 26 :14;
* en het ''harnas'' of pantsier, misschien van ijzer, of van linnen of leder, Ex. 28 :32.
'''Aanvalswapens''' waren:
* het ''zwaard'', 1 Sam. 25 :13, 2 Sam. 20 :8, vergelijk Joh. 18 :10, soms tweesnijdend, Richt. 3 :16 vergelijk Hebr. 4 :12, Openb. 1 :16; 2 :12. Het bestond uit gevest, kling en schede, en werd aan een gordel op de linkerzijde gedragen (de linkshandige [[Ehud]] droeg het op de rechterheup).
* De ''speer'', ''spies'' of ''lans'', bestaande uit een houten schacht, 1 Sam. 17 :7, 2 Sam. 21 :19; 23 :7, en een koperen punt, 1 Sam. 17 :7, dat diende òf om er mee te stoten, òf om er mee te werpen, 1 Sam. 18 :11; 19 :10; 20 :33.
* ''Boog'' en ''pijlen''.  De boog, van taai hout, of van koper, 2 Sam. 22 :35, Job 20 :24, Ps. 18 :35, had pezen van ossenspieren, en werd gewoonlijk met de voet gespannen. De pijlen, van licht hout, met een stenen, later met een metalen punt, soms vergiftigd, Job 6 :4, werden in een pijlkoker gedragen, Job 6 :4.
* De ''slinger'', 1 Sam. 17 :40. De Benjaminieten onderscheidden zich van de anderen als voortreffelijke slingeraars, Richt. 20 :16, en als goede boogschutters, 1 Kron. 8 :40; 12 :2, 2 Kron. 14 :8; 17 :17.

== Geld voor het krijgswezen ==
In 2015 werd in de wereld zo'n 1500 miljard euro aan het krijgswezen uitgegeven. Het gaat om alle kosten die nodig zijn om militair te kunnen opereren, zoals uitrusting, wapens, de lonen van de militairen en de operationele kosten. 

Het meeste geld aan defensie geven de VS uit; in het jaar 2015 was dat 36 procent van de uitgaven wereldwijde. Nummer 2 in 2015 was China met ongeveer 13 procent. Nummer 3 in 2015 was Saoedi-Arabië met 5,5 procent. Nummer 4 was Rusland: 7,5 procent. Nummer 5 Groot-Brittannië met 3,3%. Nummer 6 India met 3,1%. Nummer 7 Frankrijk met 3,0%. Nummer 8 Japan met 2,4%. Nummer 9 Duitsland met 2,4%. Nummer 10 Zuid-Korea met 2,2%. 

Van 1998 tot 2011 stegen de wereldwijde uitgaven voor het krijgswezen jaarlijks. De eerste daling was in 2012, toen de wereldwijde militaire uitgaven bijna 1340 miljard euro bedroegen. China en Rusland echter gaven in dat jaar juist fors meer uit. De NAVO-leden gezamenlijk gaven toen ongeveer 1000 miljard uit aan hun legers.   

Nederland stond in 2015 op de 27ste plaats (7,75 miljard euro). In de periode 2006-2015 verminderden de Nederlandse uitgaven met 16 procent. 

In 2023 bedroegen de militaire uitgaven van de wereld 2443 miljard dollar (ca. 2200 miljard euro), een stijging van 6,8 procent ten opzichte van 2022 en de sterkste stijging sinds 2009. De tien staten die het meeste geld uitgeven - waaronder de drie grootste: de Verenigde Staten (1e), China (2e) en Rusland (3e) - hebben alle hun militaire uitgaven verhoogd.<ref>Zie https://www.sipri.org/media/press-release/2024/global-military-spending-surges-amid-war-rising-tensions-and-insecurity, bericht dd. 22 apr. 2024.</ref>

Het Stockholm International Peace Research Institute (SIPRI) houdt de uitgaven voor het krijgswezen in de wereld bij.

=== Meer informatie ===
[https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_countries_with_highest_military_expenditures Ranglijst van landen naar hun militaire uitgaven] (Engels), op en.wikipedia.org. 

== Verdeling van het leger ==
{| class="wikitable" style="border:1; float:right; margin-left: 20px;"  
!Leger-eenheden
|-
| style="padding: 15px;" |
{{Stamboom/start}}

{{Stamboom|border=1|boxstyle=background:olive; font-size:12px; color:white;
|<b>Legerkorps</b>}}

{{Stamboom 
| |!| |}}

{{Stamboom|border=1|boxstyle=background:olive; font-size:12px; color:white;
|<b>Divisie}}

{{Stamboom 
| |!| |}}

{{Stamboom|border=1|boxstyle=background:olive; font-size:12px; color:white;
|<b>Brigade}}

{{Stamboom 
| |!| |}}

{{Stamboom|border=1|boxstyle=background:olive; font-size:12px; color:white;
|<b>Bataljon}}

{{Stamboom 
| |!| |}}

{{Stamboom|border=1|boxstyle=background:olive; font-size:12px; color:white;
|<b>Compagnie}}

{{Stamboom 
| |!| |}}

{{Stamboom|border=1|boxstyle=background:olive; font-size:12px; color:white;
|<b>Peleton}}

{{Stamboom/eind}}
|}
Het volgende geldt niet voor het oudtijdse leger in Israël, maar voor een modern leger. De grootste eenheid van een leger is het ''[https://nl.wikipedia.org/wiki/Legerkorps legerkorps]'', dat honderdduizend manschappen groot kan zijn. Na de Tweede Wereldoorlog tot medio jaren 1990 kende de Koninklijke Landmacht van Nederland één legerkorps (1e Legerkorps). Na de val van het IJzeren Gordijn is er samen met Duitsland één legerkorps georganiseerd: het Eerste Duits-Nederlandse Legerkorps. 

Een legerkorps is verdeeld in twee tot vijf ''divisies''. Dat van Nederland kende tot midden jaren 1990 drie divisies (1e, 4e en 5e) en daarbij legerkorpstroepen. 

Divisies zijn op hun beurt verdeeld in ''brigades''. Momenteel (jaar 2022) is de brigade de grootste eenheid die de Nederlandse landmacht kent. Een brigade telt 2.000 tot 3.000 militairen.<ref name=":0">https://www.defensie.nl/organisatie/landmacht/eenheden. Geraadpleegd 3 dec. 2022.</ref>

Brigades zijn weer opgedeeld in ''[https://nl.wikipedia.org/wiki/Bataljon bataljons]''. Bataljons in Nederland zijn 400 tot 2000 man groot.<ref name=":0" />

Brigades zijn opgebouwd uit ''compagnieën'', in Nederland 100 tot 150 militairen.<ref name=":0" />

Compagnieën bestaan uit ''peletons''.

==Ontwikkelingen==

* Toeneming van elektronische oorlogshandelingen, vooral via internet: 'cyberwar'.
* Toenemende inzet van drones. 
* De ontwikkeling van supersoldaten: menselijke soldaten met een of meer buitengewone vermogens<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=TXBybQEGt0M The real life creation of super soldiers | The Future Of War], Youtube.com: International Committee of the Red Cross (ICRC), 30 juni 2017. Duur: 3 min. 7 sec.</ref>.
* De ontwikkeling van robotsoldaten.

==Zie ook==
[[Oorlog]]

== Meer informatie ==
[https://www.sipri.org/ Stockholm International Peace Research Institute] (SIPRI). 

==Bronnen==
C. Lindeboom, ''Bijbelgids, of Handleiding tot het verkrijgen van Bijbelkennis'' (Middelburg: Stichting de Gihonbron, 2009; bewerking door J. Pluimers van de uitgave uit 1929), blz. 251-253. Hieruit is, onder toestemming, op 30 juni 2015 tekst gebruikt.

[http://www.refdag.nl/nieuws/binnenland/militaire_uitgaven_wereldwijd_iets_lager_1_730886 Militaire uitgaven wereldwijd iets lager], nieuwsbericht op RefDag.nl, 15 april 2013. Over de wereldwijde militaire uitgaven in 2012.

[http://nos.nl/artikel/2097272-militaire-uitgaven-wereldwijd-gestegen-1500-miljard-euro-in-2015.html Militaire uitgaven wereldwijd gestegen: 1500 miljard euro in 2015], nieuwsbericht op NOS.nl, 5 april 2016.

==Voetnoten==
<references />